Δημοσκοπήσεις… το άλλο κόλπο της δημαγωγίας?

της Βίκυς Χρυσού

Είναι κοινός τόπος, ότι όταν επιλέγει κανείς να παρακολουθεί συνειδητά τις λεγόμενες «ειδήσεις», διαπιστώνει σε καθημερινή σχεδόν βάση, πως η ενημέρωση των πολιτών είναι -αν μη τι άλλο- ιδιαίτερα ελεγχόμενη…

Βέβαια, για όσους έχουν διακρίνει το νήμα των σχέσεων που διαπερνά τους τομείς της πολιτικής, των οικονομικών συμφερόντων και των ΜΜΕ -συμπεριλαμβάνοντας έμμεσα ή άμεσα και κάθε άλλη κοινωνική δομή- κατανοεί εύκολα πως το ένα, στηρίζει και υποστηρίζει το άλλο.
Αναρωτιέμαι όμως για πόσους συμπολίτες μας και σε ποιο βαθμό είναι φανερή αυτή η σχέση…

Τα τελευταία χρόνια, παρακολουθούμε τα εκάστοτε δελτία ενημέρωσης να ασχολούνται με ιδιαίτερο ζήλο με τις διάφορες δημοσκοπήσεις και την ανάλυση αυτών.
Θεωρητικά οι μετρήσεις αυτές φανερώνουν κάποιες τάσεις.
Άσχετα από το πόσο έγκυρες μπορεί να είναι ή να μην είναι αυτές, ο πολίτης ενημερώνεται για κάποια τάση στην κοινωνία.

[Το ότι η όποια δημοσκόπηση από τη γένεση της μπορεί να δομηθεί έτσι, ώστε να προκύπτει και να προβάλλεται το εκάστοτε επιθυμητό αποτέλεσμα, είναι γενικώς γνωστό. Θυμάστε πιστεύω τη σχετική συζήτηση πέρυσι.]

Αφού όμως ο ίδιος ο πολίτης είναι από πρώτο χέρι γνώστης της όποιας τάσης, δεδομένου ότι ζει μέσα σε αυτή την κοινωνία, προκύπτουν ορισμένα ουσιαστικά ερωτήματα:

• Τίνος την ενημέρωση έχουν ως στόχο οι δημοσκοπήσεις? Την ενημέρωση του πολίτη ή των πολιτικών και της εκάστοτε εξουσίας?
• Ποιος έχει όφελος απο τέτοιου είδους δημοσκοπήσεις? ο πολίτης ή οι πολιτικοί και οι φορείς της εξουσίας?

Στα πλαίσια της ειδησεογραφίας σίγουρα δεν μπορεί να θεωρηθεί ως νέο και είδηση για τον πολίτη, η τάση που επικρατεί. Αυτή τη βιώνει ούτως ή άλλως…

Πιο συγκεκριμένα: Τις τελευταίες ημέρες παρακολουθούμε π.χ. δημοσκοπήσεις που δείχνουν τη δημοτικότητα της κυβέρνησης, των δύο πρώτων κομμάτων της αντιπολίτευσης, τη δημοτικότητα των αρχηγών τους και το πιθανό αποτέλεσμα σε περίπτωση «πρόωρων εκλογών»…
Πόσο όμως ενδιαφέρει έναν πολίτη αυτή η σφυγμομέτρηση στην ουσία της? Πόσο ενδιαφέρει η δημοτικότητα αρχηγών, όταν εκ των προτέρων γνωρίζουν πλέον οι πολίτες πως «όποιος και να είναι ο νικητής των εκλογών, ο ίδιος θα είναι πάντα ο ηττημένος»?

Το ερώτημα ενός πολίτη δεν είναι ποιος είναι πιο δημοφιλής, αλλά ποιος είναι ικανός να φέρει ουσιαστικά αποτελέσματα …
Ο πολίτης ενδιαφέρεται για τη δυνατότητα κάλυψης των αναγκών του. Ενδιαφέρεται να δει στην πράξη τη ζωή του να βελτιώνεται και εκεί -δυστυχώς- η κατάσταση χωλαίνει…

Οι κυβερνήσεις των τελευταίων δεκαετιών έχουν δοκιμαστεί στην πράξη και οι πολίτες αντιμετωπίζουν με ολοένα αυξανόμενη δυσαρέσκεια τις κινήσεις και τις επιλογές και των δύο μεγάλων παρατάξεων. Στην πραγματικότητα δεν ελπίζουν πλέον σε καμία «αλλαγή» -αν εξαιρέσουμε βέβαια τα «θύματα», που στηρίζουν τις ελπίδες τους στα «ταξίματα» και το «βόλεμα» που ίσως προκύψει αν βγει το κόμμα που ψήφισαν…
Και λέω φυσικά «Θύματα» γιατί είναι μεν άνθρωποι που κινούνται με βάση το πιθανό προσωπικό όφελος (που ίσως προκύψει), όμως στην ουσία αδυνατούν να δουν πως άθελα τους γίνονται πιόνια ενός συστήματος που εκμεταλλεύεται τον ίδιο τον πολίτη, κάνοντας τον να λειτουργεί αντίθετα από τα ίδια του τα συμφέροντα -κατά το «ο θάνατος σου η ζωή μου». Ο βολεμένος προς στιγμήν χαίρεται αλλά λίγο πιο κάτω στη γωνία θα περιμένουν άλλοι «υποψήφιοι για βόλεμα» που θα γλυκοκοιτούν τη δική του θέση και τα δικά του «ψιχουλάκια» σε πρόσθετα δικαιώματα, ενώ εν τω μεταξύ το σύστημα θα συνεχίζει ακάθεκτο να εκμεταλλεύεται και τις δύο πλευρές των πολιτών σαν αναλώσιμα… βεϊγ βολάν προεκλογικής εκστρατείας…
Θύματα λοιπόν, ακριβώς γιατί αδυνατούν να δουν τη γενική εικόνα και συμπράττουν με τον ίδιο τον εξουσιαστή ενάντια στον ίδιο τους τον εαυτό. Σε βάθος χρόνου φυσικά τα αποτελέσματα γίνονται ολοφάνερα και τότε διαπιστώνουν, πως δυστυχώς δεν έχουν πλέον επιλογές…

Γιατί μέσα σε ένα εξ αρχής άδικα δομημένο σύστημα, κανένα κόμμα δεν μπορεί να είναι φορέας πραγματικής επιλογής.

Κάποια στιγμή ο ίδιος ο πολίτης διαπιστώνει, πως δεν υπάρχει κόμμα που θα φέρει την επιθυμητή αλλαγή. Διαπιστώνει, πως σε βάθος χρόνου, ο ίδιος βρίσκεται στην ίδια άσχημη θέση -ίσως και σε χειρότερη- ενώ αντίθετα το σύστημα στο ίδιο διάστημα έχει φροντίσει να εξασφαλίσει τόσο καλά τα δικαιώματα του, που κοντεύει να τον πνίξει… από την πολύ «δημοκρατία»…
Διαπιστώνει επίσης, πως η αλλαγή αρχηγών και χρωμάτων στις κυβερνήσεις δεν έχει ουσιαστικό νόημα για τη ζωή του.
(Όπως χαρακτηριστικά λέει ο λαός «μόνο η κουτάλα αλλάζει χέρια»)

Οι πολίτες δεν συμμερίζονται πλέον τον «φανατισμό» της δεκαετίας του 1980 και δεν χωρίζονται μεταξύ τους με «χρώματα». Έχουν καταλάβει σε μεγάλο βαθμό, πως ουσιαστικές διαφορές δεν υπάρχουν και πως στην ουσία βρίσκονται στον ίδιο παρονομαστή. Η πράξη έχει δείξει πως δεν υπάρχει διαφορά ανάμεσα στα κόμματα που απαρτίζουν τους δύο «πόλους» του δικομματισμού. Το χρώμα του προνομιούχου κόμματος μπορεί να αλλάζει, αλλά οι πολίτες-ψηφοφόροι ποτέ δεν συμπεριλαμβάνονται στους προνομιούχους.

Οι πολίτες έχουν μεν καταλάβει πως παίζουν το ρόλο των κομπάρσων στο θέατρο των εκλογών και πως οι «ατζέντες» είναι προαποφασισμένες, όμως αναγκάζονται να συμμετέχουν σε αυτό το θέατρο από φόβο…

Η επιλογή ανάμεσα στο ένα εκ των δύο κομμάτων σημαίνει αυτομάτως διαιώνιση της ίδιας ακριβώς κατάστασης. Δεν είναι επιλογή με όραμα και ελπίδα. Είναι επιλογή φόβου. Είναι επιλογή ανάμεσα στο γκρεμό ή το ρέμα…

Είναι «κοινό μυστικό», πως η κυβέρνηση της χώρα μας, όπως και κάθε άλλη χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, είναι υποχρεωμένη να ακολουθεί «ντιρεκτίβες» και οδηγίες από τα γραφεία των Βρυξελλών ακόμη και εάν αυτές είναι αντίθετες από τα όσα επιθυμεί ο λαός και η κυβέρνηση που έχει επιλέξει.

Η δε κατανομή της λαϊκής δύναμης μέσα στη βουλή και ο σχηματισμός κυβέρνησης, δεν αντιπροσωπεύει καν τη βούληση των ψηφοφόρων, αφού οι έδρες μοιράζονται σύμφωνα με εκλογικούς νόμους, οι οποίοι υποστηρίζουν το δικομματισμό και όχι την πολυφωνία. Το δε κίνητρο της σχετικής νομοθεσίας επιμελώς κρύβεται πίσω από επιχειρήματα όπως «κίνδυνος ακυβερνησίας» (πάλι ο παράγων φόβος… πάλι μπρος γκρεμός και πίσω ρέμα…)

Αν πάμε σε μία μικρότερη κλίμακα και παρατηρήσουμε το Δήμο -την διοικητική δομή της πολιτείας, με την οποία έχει άμεση επαφή ο πολίτης- βλέπουμε να επικρατεί αδυναμία αυτοδιάθεσης και έλλειψη χρημάτων ακόμη και για την κάλυψη βασικών λειτουργιών.
Πως να ελπίζει ένας πολίτης σε κάτι καλύτερο όταν ο Δήμος του, το θεμέλιο της δημοκρατίας δεν είναι δυνατό, λειτουργικό και εύρωστο?

Και επιστρέφω στις δημοσκοπήσεις. Αν αυτές ήθελαν να είναι μέρος μιας υγιούς ενημέρωσης δεν θα ρώταγαν: «ποιος είναι ποιο δημοφιλής? ο γκρεμός ή το ρέμα?», γιατί ότι ποσοστό και να πάρει το κάθε ένα από αυτά, το αποτέλεσμα οδηγεί τον πολίτη σταθερά για το χορό του Ζαλόγγου…

Θα ρώταγαν πιθανόν:

• «τι χρειάζεται για να βάλουμε τα θεμέλια μιας ουσιαστικής δημοκρατίας?»
• «πως επιθυμεί ο λαός να διακυβερνηθεί?»
• «πως επιθυμεί ο πολίτης να επιλέγει τους βουλευτές του?»
• «ποιά κριτήρια οφείλουν να πληρούν οι βουλευτές, για να θεωρούνται άξιοι υποψήφιοι?»

και γενικότερα θα έβαζαν το μαχαίρι βαθιά στο κόκαλο φανερώνοντας όλο το μέγεθος της δυσαρέσκειας των πολιτών…

Φυσικά αυτό θα το έκαναν οι δημοσκοπήσεις και οι «ειδήσεις» μόνο αν είχαν ως στόχο την ενημέρωση των πολιτών. Από τη στιγμή που κινούνται μονάχα με κριτήριο τη διαιώνιση της ίδιας κατάστασης -ανάμεσα στο κακό και το χειρότερο για τον πολίτη-και το «χάϊδεμα» της εξουσίας, φυσικά και δεν περιμένουμε να ακούσουμε τα αποτελέσματα δημοσκοπήσεων που να ανταποκρίνονται σε τέτοια ερωτήματα …

Ο κόρακας κοράκου μάτι δεν βγάζει…

Όμως το «προσεκτικό σερβίρισμα» αδιάφορων για τον πολίτη δημοσκοπήσεων είναι ταυτόχρονα το καλύτερο «κουκούλωμα» της πραγματικότητας. Μια ύπουλη θα έλεγα στρατηγική. Γιατί αν θέτω εικονικά ερωτήματα για τα ποσοστά επιτυχίας του ενός ή του άλλου ψεύδους, καταφέρνω όπως και να’χει να εστιάζω την προσοχή των πολιτών μόνο σε ψέματα…

Σίγουρα δεν είναι λίγα τα ικανά πρόσωπα ανάμεσα στους πολιτικούς, όμως κατά την εκτίμηση μου βρίσκονται διάσπαρτα σε όλες τις παρατάξεις. Οι πολίτες φαντάζομαι πως θα ήθελαν να μπορούν να επιλέξουν τα ικανότερα πρόσωπα για να τους εκπροσωπήσουν.
Να ένα ακόμη ερώτημα ουσίας. Γιατί δεν γίνεται μία σχετική σφυγμομέτρηση? Γιατί δεν δημιουργούν ερωτήματα ουσίας, ώστε να γίνονται αυτά θέματα ουσιαστικού διαλόγου και οι μετρήσεις τους να έχουν νόημα για τη ζωή μας?

Για την αλήθεια δεν ρώτησε κανείς… Τι ποσοστά θα έπαιρνε αυτή άραγε?

Ρητορικό είναι το ερώτημα…

Προφανώς μας θεωρούν πολίτες χαμηλού IQ, για να μας ανακοινώνουν την ίδια τη ζωή μας ως «πρόσφατα αποτελέσματα δημοσκοπήσεων»…

Σχολιάστε

Δεν υπάρχουν σχόλια.

Comments RSS TrackBack Identifier URI